Türkiye'de Rap Müzik: Santas ile Röportaj

 Son 5 yılda; önceki senelere kıyasla, ülkemizdeki müzik türleri arasında ön plana çıkmaya başlayan Rap, kişinin kendini ifade etmesindeki en farklı yollardan biri. Günümüzde bu yola baş koyanlar ise, birbirlerinden farklı rap tarzları ile dikkat çekiyorlar. Zaten Rap Müziğin; diğer müziklere kıyasla en büyük avantajlarından biri de, kendi içinde çok farklı alternatiflerinin olabilmesi. 

  Değişen dünyanın yansımalarını fazlası ile gördüğümüz Rap Müzik, üniversitede sınıf arkadaşım olan Emre Akbaş'ın, 'Santas' mahlası ile bu yolda ilerliyor olması sebebi ile bloğumda kendine ilk kez yer buluyor. 

  Rap Kariyerlerine yeni başlayanların; bu yolda nelerle karşılaşabileceklerini ve gelişim süreçlerinin nasıl gerçekleşeceğini, benim aracılığım ile Santas'tan öğreniyoruz.

 Rapin Kalbi: Dinleyiciler ile Buluşmak

Burak: Öncelikle hoş geldin Emre. Santas olarak rap dünyasına girdin. Biz ise bu sürece sınıf arkadaşların olarak yakından şahit olduk. Bu doğrultuda şöyle başlayalım istersen, Emre Akbaş kimdir? Santas kimdir? İkisi arasındaki farklılıklar ya da benzerlikler nelerdir? Yani Santas'ın temsil ettiği müzik tarzı ya da Emre'nin karakteri gibi? 

Santas: Herkese merhaba. Önce kendi hayatımdan başlayayım. Neşeli bir insanım, gülmeyi seviyorum. Kitapları seviyorum. Genelde türkü dinlerim. Emre için rap, eğlenmek istediği zaman dinlediği bir müzik türü. Santas olarak ise kendi camiam içinde biraz egoist sayılabilirim. Zira bu işi iyi yaptığımı düşünüyorum. Genel olarak ise hem eleştirmeyi hem de eleştirilmeyi seviyorum. Tabii eleştirinin yapıcılığı da önemli. Mesela ilk parçamda güzel tepkiler aldım. Lakin biri eleştiri yapmış, primci falan demiş ve üzerine de küfretmiş. Başka birinin eleştirisinde ise, şarkının şu kısımları daha farklı olabilirdi gibisinden, diğerine kıyasla çok daha nitelikli bir eleştiri yapılmış. Benim de sevmediğim şarkılar var elbet, ama saygı başka bir şey. Küfürden ziyade ihtiyacımız olan şey saygı. 

Burak: Şu an kaç şarkın var Youtube'da?

Santas: 5 şarkım var. Ayrıca 6. şarkımda hazır. Yeni şarkım sistem eleştirisi üzerine. 

B: Bildiğim kadarı ile 5 şarkının da klibi yok. İlk klip ne zaman? Planlar ne yönde?

S: Dertleri Yine Geri Sar'a klip çekmiştim aslında. Ama her şey istediğim gibi gitmedi. Yani çektikten sonra birkaç sahneyi izledim ve beğenmedim. Vaktim olmadığı için de sahneleri tekrar çekemedim ve bu sebeple de henüz klibim yok. Bu yöndeki ilk hedefim ise, feat atacağım bir parça için klip çekmek. Bu parça için bazı sahneler planlandı bile zaten. Yaza doğru klipli ilk şarkım yayınlanacak, tabii şartlar değişmezse. Burada maddiyatta en önemli etkenlerden.

B: Maddi durumlara değinmişken.. Şarkıyı yazmak, stüdyoda kayıt almak, ses montajını yaptırmak ve bu şarkıya klip çekmek! Bunların maliyeti nedir?  

S: Maliyet konusunda Amatör ve Profesyonel olmak üzere iki farklı fiyat söz konusu. Amatör kaydı tercih etmek maddi olarak daha makul tabii. Lakin kesinlikle amatörü tavsiye etmem, çünkü dilim yandı bu işten. İlk 3 şarkım amatör kayıt olarak gerçekleşti. Yani Ev Stüdyosu dediğimiz ortamlar. Benim tercih etme sebebim ise tamamen öğrenci olmam ile alakalıydı. Çünkü gerçekten iyi bir kayıt 100 liradan başlayıp 600 liraya kadar çıkabiliyor. Bu fiyatlara, şarkı düzenlenmesi ve ses temizlenmesi de dahil. Mesela amatör stüdyolar 1 günde şarkıyı hazırlayabiliyor ve size teslim ediyor. Şu anda çalıştığım Taşkale Stüdyo da ise böyle bir durum söz konusu değil. Kaydınız 1 haftadan önce teslim edilmiyor normal şartlarda, yani çok daha profesyonel bir iş söz konusu. Kaliteli iş zaman alır, prensibi ile çalışan bir stüdyo. Buradan Berkan Abiyede selamlar. 3 ay bir şarkıya emek veriyorsun, yazıyorsun ve altyapısını hazırlıyorsun. Emeklerinin karşılığını almak istiyorsan, profesyonel stüdyoları tercih etmelisin. Zaten şarkının sahibi bizzat gidip hem amatör hem de profesyonel stüdyoyu görürse, şarkısını nereye emanet etmesi gerektiğini net olarak anlayacaktır. 

- Santas -

B: Peki Taşkale Stüdyodaki ilk kayıt ne kadara geldi?

S: Normal şartlarda 70 ile 100 lira arasında kayıt fiyatları. Düzenleme vb her şey dahil bu fiyata. Zaten amatör stüdyolar bile 50 - 60 lira alıyor artık. Mesela ben birbirine yakın bu fiyatları görünce, bugüne kadar neden Taşkale Stüdyoya gelmemişim dedim! Belki de Kanarya'da yani benim semtimde yapılan en güzel iştir bu stüdyo. 

B: Anladık, bayaa memnunsun şu anki stüdyondan. :)  Zirvedeki isimlerden kendine örnek aldıkların kimler?

Bayaa Memnun Stüdyodan (:

S: Ezhel. Kendisini takdir etmemek mümkün değil. Öncelikle tam bir sanatçı. Enstrüman falan çalıyor. Sesi de güzel zaten. En çok etkilendiğim yönü ise kendi doğrularının peşinden gidebilmesi.    

B: Çok tanımıyorum, yani pek dinlemedim. Enstrüman falan ekstra işler, bunun farkındayım. Ama çevremden duyduğum kadarı ile Şehrimin Tadı ne yani? Anlamı ne? Neyi temsil ediyor bu şarkı? Sırf kulağa ritmik geldiği için mi popüler? Bunu merak ediyorum.

S: Tam hatırlamıyorum ama son 5 yılda bu tarz şarkılar yapılmaya başlandı. Bu tarzı yapanlar her zaman eleştirilmişti zaten. Ama Trap tarzdan, Old kafasında bir şarkı beklememek gerekir. Trap tarzı daha çok kulüplerde tercih edilen, insanların monoton hayatlarından uzaklaşıp, eğlenmek için dinledikleri şarkılar.

B: Aslında sorumu şu anlamda sordum. Hani rap müzik, pop müziğe göre her zaman daha derindir ya. Pop yüzeyseldir, basittir. Peki bu patlayan şarkıların anlamı ne? Derinlik nerede?

S: Mesela ben Trap sevmiyorum, ama yapmak zorundaydım ve bu yüzden eleştirilere maruz kaldım. Bu olaya biraz böyle bakmak lazım galiba. Örnek aldıklarıma dönecek olursak, koyu bir 2Pac hayranıyım. Ayrıca Wiz Khalifa, Ufo, Eno, Mero, Capital ve Fuat (Üstad) dinliyorum. Gerçekten Hip Hop dinlemek istediğim zaman ise Ceza, Sagopa Kajmer ve Şehinşah dinliyorum. 

B: Bu aralar favorin olan 3 şarkı?

S: Fuat Ergin - Rast Gel Kazara

     Ceg - Neden

     Şehinşah - Pirana

    

B: Rap Müziğin senin hayatındaki yerine yoğunlaşalım. Kaç yaşındasın, seni rap müzik ile ilgili en çok etkileyen şeyler nelerdir? 

S: 20 yaşındayım. Bu müziği dinlemeğe ise ilkokulda başladım. O zamanlar dayımın oğlu rap yapıyordu ve bol kıyafetler giyiyordu. Rap ile çok içli dışlıydı ve ben de onun sayesinde rap ile tanıştım. Zaten feat parçada onunla gelecek. Ara vermişti aslında o, ama hala çok istekli olduğu için böyle bir şey yapalım dedik. Ayrıca, o zamanlar Sagopa Kajmer dinleyen ablam da etkilemişti beni. Bunlar dışında benim için en önemli an, ilk konserimdi. Jagged, Aspova ve Canbay&Wolker gibi isimlerle Şirinevler'de ilk konserimi gerçekleştirdim. Çok heyecanlanmıştım. Hatta şöyle bir olay oldu. Konsere 2 gün kala bitmiş şarkıma yani Bohem'e, şarkının kısa olması sebebi ile 3 kıta eklemem gerekti. Sonradan yapılan bu ekleme, ilk konser heyecanım ile birleşince, şarkının sözlerini unuttum. Bir an için ne yapsam bilemedim, sonrasında ise ilk elin günahı olmaz dedim ve elime telefonu alıp şarkının sonradan eklediğim kısmını okudum. Ayrıca ilk şarkılarda nefes ayarlama sorunu da yaşadım. Tüm bunlara rağmen güzel tepkiler aldım. İlk konserin benim için açtığı kapılardan biri de; Emre'nin konuşamayacağı insanlarla, Santas'ın konuşabildiğini görmek oldu.     

İlk Konser

B: İlk elin günahı olmaz :) Bende inanırım buna. Konserlere kaç kişi çıkıyorsunuz ve ne kadar süre alıyorsunuz? 

S: İlk konserimde 20 kişi sahne aldık. 3 ya da 4 şarkı söylüyorsun, sahnede 15 dakika falan kalıyorsun. Biletler 20 - 25 lira civarlarında oluyor. İzleyici ise şu an için 100 - 150 kişi arasında oluyor. Henüz para alamıyorum. Tüm bunların ışığında, Allah nasip ederse kendi konserlerimi hedefliyorum. İlk konserimi de yardım konseri olarak gerçekleştirmek istiyorum. 5 sene sonra ise IF Beşiktaş gibi yerlerde konser verebilirsem, benim için muazzam olur. 

B: Peki bunlar planlanabiliyor mu? 5 sene sonra IF dedin, ama bu süreç nasıl gerçekleşecek, bu hedefler için neler yapılacak?

S: Öncelikle çok iyi bir dinleyici olmak lazım. Eleştiriye açık olmak lazım. Okumak lazım, daha çok okumak lazım. Bunların haricinde şu ana değinecek olursam, kariyer planlamamın çok iyi olmadığını düşünüyorum. Bunun sebebi olarak ise okul gibi faktörler var. Ayrıca da daha çok üretmeliyim. Tüm saydıklarımın daha çok ve daha kaliteli yapılabilmesi için ise gençlerin elinden tutulması lazım. Sözler nasıl yazılmalı? Nefes nasıl ayarlanır? gibi pek çok konuda tecrübelilerin rehberliği lazım. Mesela Tepki yapıyor şu an bunu, lakin başkalarının da elini taşın altına koyması gerekiyor.

B: Dediğin gibi olsa keşke ve sadece Rap Müzikle de kalmayıp, ülkedeki her alanda tecrübe paylaşımı ve alttan gelene el verme desteği artsa. Zirvedeki rapçiler dışında büyük bir yığılma var aşağı doğru. Bu anlamda aşağıdakilere daha çok fırsat verilmeli. Böylece hem insanları hem de sektörü büyütmek daha olası olur. 

S: İşin başka boyutu da; zirvedekiler bırakınca, alttan gelenlerin ne kadar iyi olacağı! Bu yüzden de el vermek lazım gençlere. Kalite artarak devam edecekse, el vermeler de bu işin başrolü olacak.

B: Sektörün gelişme derinliğinden bahsettik, peki ya Santas isminin anlamı nedir? Neden Santas?

S: E-Spor anlamında oyun meraklısıyım. 1 yıl öncesine kadar ise sıkı bir League of Legends takipçisiydim. Finalleri evde mutlaka izlerdim ve hatta bir tanesine de gitmiştim. Orada sevdiğim bir oyuncu vardı ve adı Santas'tı. Bu yüzden Santas yani. İngilizce Noel Baba demek. Ayrıca da din adamı anlamında Aziz demek. Anlayacağın genel olarak herkesin bir hikayesi var ama benim yok. 

B: Şahsi beklentim doğrultusunda soruyorum. Biraz daha anlamlı bir isim olması gerekmez mi? 

S: Şöyle bir şey var. Ezhel bu günlere gelmeden önce, Ais Ezhel'di. Yani isimler değişir, önemli olan yaptığım müzik. Zaten seninle daha öncede konuşmuştuk, yeni isim arayışındayım. 

B: Bakalım yenisi ne olacak (: 1.5 yıldır rap yapıyorsun. Sence bu zaman zarfında yanlış yaptığın bir şey var mı? Ya da bunu daha farklı yapabilirdim dediğin bir şey var mı? Rap Müzik kariyerine başlamak isteyenler nelere dikkat etmeli?

S: Söz yazma dönemlerinde aceleci olmasınlar. Parçanın oluşabilmesi için yeteri kadar süre ayırdıklarından emin olsunlar. Hiçbir şekilde amatör kayıt almasınlar. Gerekirse 5 ay para biriktirsinler ama kaydı profesyonel ellere teslim etsinler. Sadece popüler olma niyetiyle rap yapmasınlar, zira gerçekten severek yapıldığında özünü bulabilen bir müzik. Zaten severek yapıp, samimiyetle üretmeye devam edersen, popülerlikte geliyor.

B: 2019 Türkiye'sinde rapçilerin sosyal hayatları nasıl? Kıyafetleri nasıl? Belirli bir kalıba girip, toplumdan farklı mı görünmeliler? 

S: Eskiden bol giyerlerdi. Aslında bol kıyafetler giymeyi bende çok seviyorum. Üst olarak bol kıyafetler giyiyorum da zaten. Tamamen bol giyer miyim, onu bilmiyorum. Rap kültürü ise zaten başlı başına farklılık ve bizim toprakların kültürüne de pek yakın değil altyapı olarak. Bu yönden bakınca insanlardan daha farklıyız tabii. Normal olan da bu zaten. Vermek istediğin mesaj başkaysa, normalden farklıysa, sende onu temsil eden biri olarak daha farklı görünebilirsin. 

B: Eklemek istediğin başka şeyler var mı? Yeni konserler var mı?

S: Albüm yapmak istiyorum. İzhar ile ortak olarak yapmayı planlıyoruz. 10 şarkılık bir albüm olacak. Youtube albümü olarak yayınlayacağız, lakin aynı zamanda CD olarak da yayınlamak istiyoruz.  Aslında 1 ay önce konsere çıkacaktık ama anlaşmazlık oldu. Yaza doğru belli olur yeni konserler olup olmayacağı.

İstanbul Rumeli Üniversitesi'ndeki Organizasyondan

B: Seni en çok etkileyen kitaplar hangileri?

S:  * Abim Deniz 

     * Elon Musk Biyografisi

        Ayrıca şiirleri de çok severim. Lisedeyken şiirlerle tanışmama vesile olan Serhat'a da selam yollayayım buradan. Arkadaşlar önemli, Serhat sayesinde benim için bambaşka bir dünyanın kapıları açıldı. Neyzen Tevfik ile Turgut Uyar ise en sevdiğim şairlerden. Bu şairlerle bir arkadaş sayesinde tanışmış olmak ise ayrı bir samimiyet. 

B:  Arkadaşlarımız, hayatlarımızı bambaşka yönlere çekebiliyor. Favori filmlerin ya da dizilerin?

S:  Film olarak; Uzak, Sarmaşık, Kelebeğin Rüyası, Titanik, 12 Kızgın Adam, Diriliş, Zindan Adası ve Başlangıç. Dizi olarak ise; Leyla ile Mecnun, Beş Kardeş, Şahsiyet, Sherlock Holmes, Vikings, Shameless ve The 100.

B: Örnek aldığın liderler?

S:   * Mustafa Kemal Atatürk

      * Nelson Mandela

      * Che Guevera

- Santas'ın son parçasını dinlemek için -

 https://www.youtube.com/watch?v=ezMSUw8v6hM

 Rap Müziğe dair gerçekleştirdiğimiz; bilgi verici ve keyifli röportaj için Santas'a, yani arkadaşım Emre'ye teşekkür ediyorum. Umarım, emek veren herkes karşılığını alır.

Görüşmek üzere.. :)